به گزارش خبرنگار مهر، قاره آفریقا با بیش از 30 میلیون کیلومتر مربع، پس از آسیا بزرگترین قاره کره زمین و دارای بیش از یک میلیارد و 30 میلیون نفر جمعیت و از 54 کشور مستقل با تنوع زبان، فرهنگ و رسوم و آداب قبیلهای تشکیل شده است. طی قرون متمادی، اساطیر و پیشداوریهایی از همه گونه، چهره آفریقا را از مردم جهان پنهان نگاه داشته بودند و جوامع آفریقایی را جوامعی بدون تاریخ به شمار میآورند، به طوری که قاره آفریقا تقریبا هرگز به عنوان یک هویت تاریخی به حساب نمیآمد. برعکس، بر هر چیزی که میتوانست به این اندیشه قوت بخشد که میان آفریقای سفید و آفریقای سیاهی که از یکدیگر هیچ آگاهیای ندارند، یک جدایی جاودانی وجود دارد تاکید میشود.
با مطالعه تاریخ آفریقا، به ویژه سوابق استعماری و کشورگشایی اروپاییها در این قاره، میتوان دریافت که بحرانهای اجتماعی و فرهنگی که امروزه این قاره با آن روبروست، نتیجه پیشینه سراسر محرومیت و مظلومیت مردم ستمدیده این منطقه و تجاوزات و تعدیات دولتهای اروپایی بوده است. غارت منابع و ثروتهای طبیعی این قاره و هدر رفتن استعدادهای ملل آفریقایی، بحران هویت و دیگر مشکلات فرهنگی و اجتماعی، همگی پیامد ناگوار کشورگشاییها، تجاوزات بیشمار کشورهای غربی، سلطه استعمار و حضور امپریالیستها در این قاره بیدفاع بوده است.
ویژگیهای طبیعی، جغرافیایی، عمومی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، استعمارزدایی و استقلالطلبی، رویکرد خارجی اتحادیه آفریقا، آفریقا پس از جنگهای جهانی اول و دوم، تنوع قومی آفریقا، جایگاه سنت و نیاکان در فرهنگ آفریقا، سنت تروکوسی یا بردگی دختران در آفریقا، کثرت و تنوع زبانهای آفریقایی، رابطه دین و اجتماع، مسیحیت در آفریقا، موسیقی و رقص در آفریقا، چگونگی ورود اسلام به آفریقا، دلایل عدم گسترش اسلام در جنوب آفریقا، مدرنیسم در آفریقا، حضور گروههای دینی در فضای سایبر، هویت نژادی و بحران مدیرت در آفریقا و ... از موضوعاتی هستند که نویسنده در کتاب «فرهنگ و تمدن در آفریقا» به آنها پرداخته است.
این کتاب در 6 فصل تدوین شده است که اسامی آنها به ترتیب عبارت است از: ویژگیها و اهمیت قاره آفریقا، آفریقا در مسیر استقلال و اتحاد، سنتها و قومیتها در آفریقا، ادیان و مذاهب در آفریقا، اسلام در آفریقا و تحولات در آفریقا.
در قسمتی از این کتاب میخوانیم:
اقوام یوروبا مدعیاند که 401 الهه یا خدا دارند، ولی در واقع تعداد الهههای آنان بیش از این است. پیچیدگی وضعیت اجتماعی اقوام یوروبا موجب شد تا جامعهشناسان غربی آنان را با یونانیان باستان و علاقمندی آنان نسبت به خدایان متعدد مقایسه کنند. خدایان یوروبا به عنوان «اوریشا» تلقی گردیده که زیر نظر «خدای بزرگ اولورون» هستند. سیستم روحانی منظمی که شامل معبد مخصوصی باشد برای «اولورون» یا «خدای بزرگ» وجود ندارد ولی به هنگام ضرورت و راز و نیاز از روح اولورون مدد میجویند و شکرگزاری بجای میآورند.
یوروباها بر این باورند، هنگامی که مردند با اجداد و پیشینان خود محشور میشوند و بر زندگی دنیوی بازماندگان خود تاثیر میگذارند. این افراد سالانه از قبور اجداد و رفتگان خود دیدار کرده و با آنان پیمان میبندند. در این میان یکی از بزرگان قوم این مسئولیت را دارد تا سالانه به وسیله اعطای هدایا و یا تقدیم قربانی جهت اموات و مردگان آن قبیله از آنان تقدیر به عمل آورد.
ماسک پوشان (Egungun) در مراسم دفن مردگان ظاهر شده و به عنوان مظاهر ارواح رفتگان تلقی میشوند. خدایان: «اشو»، خدای مکر و حیله، «شانگو»، خدای تندر و رعد و برق و «اوگون»، یا خدای آهن و فناوری از مهمترین اوریشاها یا الهههای یوروبا به حساب میآیند.
این کتاب با 368 صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت 18 هزار و 500 تومان منتشر شده است.
نظر شما